Search Engine Marketing یا SEM (بازاریابی از طریق موتورهای جستجو مانند گوگل) به مجموعه‌ای از تکنیک‌ها و استراتژی‌ها گفته میشود که هدف آن‌ها افزایش بازدید، رتبه‌بندی و جذب مخاطب یا مشتری از طریق موتورهای جستجو مانند گوگل یا بینگ است. SEM خود شامل دو بخش اصلی میشود:
- SEO (بهینه‌سازی موتورهای جستجو)
- PPC (تبلیغات کلیکی – Pay-Per-Click)
در ادامه جزئیات هر بخش را بررسی می‌کنیم:
1. SEO: Search Engine Optimization
SEO (Search Engine Optimization – بهینه‌سازی موتورهای جستجو) فرآیندی است که از طریق یکسری تکنیک‌ها و استراتژی‌های مختلف، یک سایت برای موتورهای جستجو مانند گوگل، بینگ و… بهینه‌سازی میشود تا رتبه آن سایت در نتایج جستجوی ارگانیک افزایش یابد. هدف اصلی SEO این است که کاربران یا مشتریان یک سایت به راحتی بتوانند محتوای مورد جستجو خود را پیدا کنند و در نتیجه از خدمات آن سایت بهره مند شوند.
این بخش خود به چند دسته تقسیم میشود:
1.1. On-Page SEO (سئو داخلی)
سئو داخلی یا On-Page SEO به مجموعه‌ای از اقدامات و تکنیک‌ها گفته میشود که داخل صفحات سایت انجام می‌گیرد تا محتوا و خدمات برای موتورهای جستجو بهینه شود. هدف اصلی سئو داخلی، عملکرد بهتر صفحات سایت برای موتورهای جستجو و ارائه تجربه بهتر برای مخاطبان سایت است.
موارد اصلی سئو داخلی عبارتند از:
- کلمات کلیدی: کلمات کلیدی همان عباراتی هستند که کاربران در موتورهای جستجو تایپ می‌کنند.
- عنوان‌ها: بهینه بودن عناوین صفحات (Page Title) برای کارایی هر صفحه.
- تگ توضیحات (Meta Descriptions): توضیحات متا متنی کوتاه است که در نتایج جستجو زیر عنوان صفحه نمایش داده میشود که باید جذاب باشد تا نرخ کلیک افزایش یابد.
- هدینگ‌ها (H1، H2، …): هدینگ‌ها به موتورهای جستجو و کاربران کمک می‌کنند تا سریع‌تر ساختار صفحات را درک کنند.
- سرعت سایت: سرعت بارگذاری صفحات یکی از عوامل مهم در رتبه‌بندی و تجربه کاربری است.
- لینک‌های داخلی (Internal Links): لینک‌دهی داخلی به کاربران و موتورهای جستجو کمک می‌کند بین صفحات مختلف سایت راحت سوییچ کنند و ارزش صفحات توزیع شود.
- تصاویر: تصاویر تأثیر زیادی بر جذابیت وب‌سایت دارند، اما اگر درست بهینه نشوند، می‌توانند سرعت سایت را کاهش دهند. استفاده از تصاویر با سایز مناسب و تگ alt خیلی مهم است.
- محتوا: یکی از اصلی‌ترین مباحث مرتبط با سئو داخلی محتوا با ارزش و یونیک است.
- ساختار URL: ساختار آدرس دهی صفحات باید کوتاه و واضح باشد.
- تجربه کاربری (User Experience – UX): طراحی و تجربه کاربری خوب باعث افزایش تعامل کاربران با سایت و در نتیجه سفر مشتری در سایت را راحت می‌کند.
1.2. Off-Page SEO (سئو خارجی)
سئو خارجی یا Off-Page SEO به مجموعه‌ای از اقدامات و فعالیت‌ها گفته میشود که خارج از سایت انجام میشود تا رتبه سایت را در نتایج موتورهای جستجو بهبود دهد. هدف اصلی سئو خارجی افزایش اعتبار دامنه (Domain Authority) و جذب ترافیک ارگانیک است.
موارد اصلی سئو خارجی عبارتند از:
- بک‌لینک‌ها (Backlinks): به دریافت لینک از سایت‌های معتبر برای افزایش اعتبار دامنه می‌گویند.
- بازاریابی محتوا: ایجاد و اشتراک‌گذاری محتوای جذاب در خارج از سایت مانند لینک‌های سوشال می‌تواند به جذب و ایجاد لینک‌های بیشتر کمک کند.
- برندینگ: هر فعالیتی (مثل نظرات مثبت کاربران) که باعث شود برند توسط مخاطب دیده شود.
- فروم ها: انجمن‌ها و سایت‌های پرسش و پاسخ مثل Reddit یا ویرگول مکان خوبی برای به اشتراک‌گذاری تخصص و لینک‌دهی به سایت است.
- اینفلوئنسر مارکتینگ: استفاده از افراد مشهور برای تبلیغ سایت یا خدمات آنلاین.
1.3. Negative SEO (سئو منفی)
سئو منفی به تکنیک‌های منفی یا خرابکاری گفته میشود که برای کاهش رتبه یک سایت به کار می‌گیرند. این روش ممکن است با ابزارهای مخرب یا خرید بک‌لینک‌های اسپم انجام شود. مثال‌ها:
- ارسال لینک‌های اسپم به سایت رقیب
- کپی کردن محتوا و انتشار آن در سایت‌های دیگر
- هک سایت و تغییر محتوای آن
سئو منفی کاملا غیراخلاقی و ممنوع است و می‌تواند منجر به جریمه توسط گوگل شود.
1.4. Black Hat SEO (سئو کلاه سیاه)
سئو کلاه سیاه شامل روش‌هایی است که قوانین و سیاست‌های موتورهای جستجو را دور می‌زنند تا وب‌سایت در کوتاه‌مدت به رتبه بالاتری برسد اما معمولا خطر جریمه شدن توسط موتورهای جستجو را به دنبال دارد. مثال‌ها:
- پرکردن کلمات کلیدی: استفاده بیش از حد از یک کلمه کلیدی در متن.
- کیفیت پایین لینک: خرید بک‌لینک‌های بی‌کیفیت و اسپم.
- صفحات دروغین: ایجاد صفحات جعلی برای افزایش ترافیک.
1.5. White Hat SEO (سئو کلاه سفید)
این تکنیک شامل روش‌های کاملا اخلاقی و مطابق با قوانین موتورهای جستجو است و نتایج بلندمدت ایجاد می‌کند. مثال‌ها:
- تولید محتوای باکیفیت و یونیک
- بهینه‌سازی UX (تجربه کاربری)
- استفاده صحیح از کلمات کلیدی
- لینک‌سازی طبیعی بدون خرید لینک
2. PPC: Pay-Per-Click
تبلیغات کلیکی یا PPC (Pay-Per-Click) یکی از مدل‌های تبلیغات آنلاین است که در آن تبلیغ‌دهنده تنها زمانی هزینه پرداخت می‌کند که کاربر روی تبلیغ کلیک کند. این روش یکی از قدیمی‌ترین و مؤثرترین روش‌های تبلیغات آنلاین است و اجازه می‌دهد به‌سرعت ترافیک هدفمند را به سمت وب‌سایت هدایت شود.
معروف‌ترین پلتفرم برای تبلیغات کلیکی، Google Ads است، اما تبلیغات کلیکی در شبکه‌های اجتماعی مثل فیسبوک، اینستاگرام، لینکدین و حتی تبلیغات بنری (Display Ads) در سایت‌های مختلف مانند یکتانت نیز از این مدل استفاده می‌کنند.
تفاوت تبلیغات کلیکی با SEO
تبلیغات کلیکی یک روش پرداختی و سریع برای جذب مخاطب به صورت آنی است (در کمتر از چند ساعت به مخاطب نمایش داده میشود)، در حالی که SEO تلاش برای بهبود رتبه سایت در نتایج ارگانیک (رایگان) موتورهای جستجو است.
سئو از طریق نتایج ارگانیک (طبیعی) موتورهای جستجو، کاربران را به سمت سایت جذب می‌کند و نیازی به پرداخت مستقیم برای هر بازدید ندارد. اما تبلیغات کلیکی کاربران را از طریق تبلیغات پولی جذب می‌کند که معمولاً در بالای نتایج جستجو یا در سایت‌های دیگر نمایش داده می‌شوند.
سئو زمان‌بر است و معمولاً بین چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد تا نتایج به ثمر برسد اما ppc نتایج فوری دارد و به محض فعال شدن کمپین، تبلیغ نمایش داده میشود.
سئو نیاز به تلاش مداوم در تولید محتوا، بهینه‌سازی صفحات و لینک‌سازی دارد اما تبلیغات کلیکی با تمام شدن بودجه تبلیغات، بازدیدها به‌سرعت تمام میشود.
سئو در درازمدت ماندگاری بیشتر و نتایج پایدار دارد، حتی اگر مدتی تمرکز روی سئو کاهش یابد اما ppc برای جذب ترافیک یا فروش سریع (در کمپین‌های کوتاه‌مدت) استفاده میشود.
سئو کنترل کاملی روی محتوا و ساختار سایت میشود داشت، اما نمی‌توان مستقیماً روی رتبه‌بندی سریع تأثیر گذاشت؛ این موضوع به الگوریتم‌های موتور جستجو بستگی دارد. برای بهبود رتبه نیاز به تحلیل تخصصی و ارزیابی مداوم است. اما در ppc کنترل کاملی روی مخاطبان هدف، بودجه، زمان‌بندی و محتوای تبلیغ هست و می‌توان کمپین را در لحظه تغییر یا متوقف کرد.
تبلیغات کلیکی یا SEO؟ کدام بهتر است؟
سئو را انتخاب کنید:
- اگر به دنبال نتایج بلند مدت هستید
- بودجه کافی برای تبلیغات مداوم ندارید
- اعتماد مخاطبان را می‌خواهیم جلب کنیم
- دنبال رقابت طولانی مدت هستیم
تبلیغات کلیکی را انتخاب کنید:
- اگر دنبال نتایج فوری و سریع هستیم
- کمپین های فروش سریع داریم
- بودجه کافی برای تبلیغات مداوم داریم
- دنبال آگاهی از برند سریع هستیم
